W dniu protestu przeciwko rozbudowie spalarni odpadów w Jedliczu oraz rozprawy administracyjnej w sprawie toczącego się postępowania o wydanie decyzji środowiskowych o uwarunkowaniach dla tegoż przedsięwzięcia (tj. 11 sierpnia 2017 r.), Stowarzyszenie Idea Carpathia zwróciło się do pani Jolanty Urbanik – burmistrz gminy Jedlicze – z dwoma wnioskami. W pierwszym piśmie zwróciliśmy się o pilne objęcie monitoringiem stanu powietrza w Jedliczu, w drugim zaś – w trybie wnioskowania o informację publiczną – zwróciliśmy się o informacje jakie działania już zostały podjęte w tym zakresie.
Na odpowiedź na drugi z wniosków musieliśmy czekać równo dwa tygodnie. Co z niej wynika? Otóż pani Burmistrz uważa, że nie musi podejmować dodatkowych działań w zakresie monitoringu stanu powietrza w Jedliczu, ponieważ już istnieje system Państwowego Monitoringu Środowiska, dostarczający informacje z zachowaniem wszystkich wymogów przepisowych (w tym wymogów jakościowych). Utworzenie alternatywnej stacji pomiarowej (albo całej sieci) mogłoby zaś dać wyniki znacznie różniące się od wyników które można uzyskać dzięki PMŚ.
Zdecydowaliśmy się na zbadanie kilku faktów. Przede wszystkim, najbliższa Jedliczu stacja pomiarowa znajduje się w Krośnie, na ul. Kletówki i jest to stacja typu manualnego. Oznacza to, że próbka powietrza pobierana jest na filtr lub do roztworu i analizowana w terminie późniejszym w laboratorium. Pomimo że nie jesteśmy ekologami, mamy sporą wątpliwość czy pomiary uzyskiwane ze stacji manualnej – siłą rzeczy opóźnione – są wystarczające w sytuacji, w której w mieście znajduje się spalarnia odpadów niebezpiecznych i konieczna jest bieżąca analiza zanieczyszczenia atmosfery oraz bieżące reagowanie na ewentualne stany zagrożenia.
Najbliższa automatyczna stacja pomiarowa znajduje się w oddalonym od Jedlicza o kilkadziesiąt kilometrów Jaśle.
Prawdę powiedziawszy, jesteśmy mocno zaskoczeni wiarą pani Burmistrz w Państwowy Monitoring Środowiska w powyżej opisanej sytuacji i wierzymy, że zmieni ona zdanie poprzez wybudowanie należącej do gminy stacji automatycznego pomiaru powietrza.
